پخت برنج کته بهتر است یا آبکش؟
برنج از پرمصرف ترین غلاتی است که در سفره ایرانی به همراه انواع خورشت و کباب سرو میشود. در واقع این محصول پس از نان از پرمصرف ترین خوردنی ها به عنوان غذاست. برای پخت برنج ۲ راه وجود دارد: ۱) پخت برنج به صورت کته ای یا دمی ۲) پخت برنج به صورت آبکش. در این مقاله به نحوه پخت برنج دمی و آبکش میپردازیم و سپس این دو روش را از نظر بهره غذایی و تفاوت های آن ها بررسی میکنیم.
نحوه پخت برنج آبکش وکته:
برنج آبکش
برای تهیه این برنج پس از شستن برنج آن را در ظرف مناسبی ریخته و در آن به مقدار یک بند انگشت بالاتر ار سطح برنج آب بریزید و به ازای هر پیمانه برنج، نصف قاشق غذاخوری نمک بریزید و به مدت ۲ تا ۳ ساعت بگذارید تا برنج کاملا خیس بخورد. بعد از این مدت آب برنج را خالی کرده و آن را در قابلمه ای که از مقدار برنج بزرگتر است قرار دهید و در آن به مقدار مناسبی آب و نمک و روغن بریزید و روی اجاق قرار دهید تا به جوش بیاید. برنج را مرتبا چک کنید و در صورت نیاز هم بزنید.
بعد از گذشت مدتی با قرار دادن دانه برنج در میان انگشتانتان یا زیر دندان گذاشتن مقدار پخت برنج را بررسی کنید که مغز آن خام نباشد، این زمان برای آبکش کردن برنج است. برنج را به آبکش منتقل کرده و چند بار روی آن آب سرد بریزید. و در نهایت آن را در قابلمه ای مناسب که ته دیگ آن را آماده نموده اید، ریخته و بگذارید با حرارت کم دم بکشد.
برنج کته ای
برای تهیه برنج کته ای ابتدا برنج را پاک کنید. سپس برنج را درون قابلمه مورد نظر بریزید و به قابلمه به اندازه یک بند انگشت بالاتر از سطح برنج آب اضافه کنید و بگذارید تا ۱ الی ۲ ساعت برنج خوب خیس بخورد. سپس قابلمه را بر روی اجاق گاز با حرارت ملایم قرار دهید تا آب آن کم کم به جوش بیاید و برنج پخته شود. بعد از اینکه آب به جوش آمد مقداری از آب برنج را چشیده و متناسب با آن به قابلمه نمک اضافه کنید. بعد از تبخیر شدن آب در قابلمه را بگذارید و میزان حرارت را کم کنید و حدود نیم ساعت صبر کنید تا برنج پخته شود.
مقایسه برنج آبکش با کته ای
۱- شکل ظاهری
برنج آبکش به دلیل اینکه مدت زمان کمتری در هنگام پختن در آب بوده است نسبت به برنج کته ای که زمان بیشتری تا آماده شدن در آب بوده، دانه های برنج کمتر به هم می چسبند و از هم جدا و دانه دانه هستند. اما برنج کته ای نرم تر و اصطلاحاً شفته است. زیبایی شکل ظاهری برنج کاملاً سلیقه ای است، اما اگر اصل بر زیبایی باشد، ترجیح اکثر افراد بر ظاهر زیباتر برنج آبکش است.
۲- زمان پخت
برنج کته ای نسبت به برنج آبکش زمان کمتری برای آماده و پخته شدن دارد. و یک نکته مهم در زمان پخت برنج وجود دارد این است که هرچه زمان پخت بیشتر طول بکشد میزان تبدیل کربوهیدرات در برنج به قند افزایش می یابد. بنابر گفته محققان استفاده برنج کته ای که نسبت قند کمتری نسبت به برنج آبکش دارد به افرادی که دارای دیابت میباشند توصیه می شود.
۳- ارزش غذایی
بسیاری از مردم بر اساس یه تصور غیر علمی و غلط فکر می کنند که اگر برنج را به صورت آبکش درست کنند با خارج کردن آب باعث شسته شدن برنج و خارج شدن مقدار زیادی از نشاسته از آن می شوند اما در واقع با این کار باعث می شوند که مقدار زیادی از فیبر موجود در برنج به همراه مواد معدنی و خانواده ویتامین های B از برنج خارج شود و برنج را از نظر ارزش غذایی دچار افت و کاهش میکنند. ولی با پخته شدن برنج به صورت کته ای این مقدار از مواد معدنی و ویتامین ها در برنج باقی می مانند و ارزش غذایی برنج نیز حفظ میشود.
خود برنج در ساختارش مقدار خیلی کمی چربی و کلسترول دارد. اما برای پختن برنج به صورت آبکش میزان روغن بیشتری نسبت به برنج کته ای صرف می شود. بنابراین برنج کته ای میزان روغن کمتری نسبت به برنج آبکش دارد و سلامت بیشتری نیز به همراه دارد.
یکی از دیگر مزیت های دیگر برنج کته ای نسبت به برنج آبکش این می باشد که برنج کته ای به دلیل خواصی که دارد در درمان بیماری هایی همچون اسهال نقش بسیار مهمی را دارد. بهتر است، برای دریافت بیشترین خواص و مواد معدنی از برنج قهوه ای یا برنج سبوس دار آن هم به صورت کته ای استفاده کنید.
یکی دیگر از خواص برنج کته ای، مصرف آن در یک رژیم غذایی مناسب به همراه فعالیت بدنی و ورزش در کاهش وزن و تناسب اندام موثر است.